İLETİŞİM PROTOKOLÜ

İletişim protokolü, Sistemler Arası Protokol, Sistem İçi Protokol

İLETİŞİM PROTOKOLÜ

İletişim protokolü

İletişim protokolü veya ağ protokolü, iki ya da daha fazla bilgisayar arasındaki iletişimi sağlamak amacıyla verileri düzenlemeye yarayan, standart olarak kabul edilmiş kurallar dizisidir.

İki sistem arasında iletişim için kullanılan dili, yani mesajlaşma kurallarını belirtir. "Dil" yerine "protokol" kelimesinin seçilmiş olmasının sebebi, bu kelimenin programlama dili terimleri arasında, daha önceden yer alıyor olmasından kaynaklanır.

Sistemler iletişim için tek bir protokol kullanmazlar. Bunun yerine, protokol ailesi ya da diğer bir deyişle protokol takımı kullanırlar. Protokollerin birbirleriyle iletişiminin koordinasyonu için, konsept bir yapı gereklidir. Bunu sağlayacak yazılım hem protokolü, hem de 'xfer-mekanizmasını' sağlamak zorundadır. Bilgisayar iletişimi programlamaya benzetilebilir. 'Xfer-mekanizması' da işlemci'ye benzer gibi bir analoji de bu benzetim üzerine doğru olur; 'Xfer-mekanizması' iletişimi sağlar ve cpu da işler, sistem de protokollere, diğer protokollerle olan iletişimler için bağımsız bir çalışma çevresi tanımlar. Önemli bir tanım da, protokollerin bilgisayar iletişim için, programlamlamanın ise işlem için olduğudur.

Popüler iletişim protokolleri örnekleri: GSM, GPRS, TCP/IP, HTTP veya ISDN olabilir.

İletişim protokolü türleri

İletişim protokolleri iki tiptir. Bunlar:

  1. Sistemler Arası Protokol
  2. Sistem İçi Protokol

Sistemler Arası Protokol

İki farklı cihaz arasındaki iletişim için kullanılır. Örneğin bir bilgisayar ile bir mikrodenetleyici devresi arasındaki iletişimi varsayalım.

 

Inter System protokollerinin farklı kategorileri şunlardır:

1. UART Protokolü – Evrensel Asenkron Verici ve Alıcı

  • İki kablolu protokole sahip bir seri iletişim protokolüdür.
  • Veri kablosu sinyal hatları Rx(alıcı) ve Tx(verici) olarak etiketlenmiştir. Half-Duplex bir protokoldür. (yani veri gönderip alabilir ancak aynı anda olamaz)
  • UART baytlarca veri alır ve tek tek bitleri sırayla gönderir. Bir başlangıç ​​biti, 8 bitlik veri ve bir durdurma biti vardır.

2. USART Protokolü – Evrensel Senkron ve Asenkron Verici ve Alıcı

  • İki kablolu protokole sahip bir seri iletişim protokolüdür.
  • Veri kablosu sinyal hatları Rx(alıcı) ve Tx(verici) olarak etiketlenmiştir. Tam Çift Yönlü bir protokoldür. (yani aynı anda farklı baud hızlarıyla veri gönderip alabilir)

3. USB Protokolü – Evrensel Seri Veri Yolu

  • İki kablolu protokole sahip bir seri iletişim protokolüdür.
  • Veri kablosu hatları D+ ve D- olarak etiketlenmiştir.
  • Verileri ana bilgisayara ve çevresel cihazlara seri olarak göndermek için kullanılır.
  • Aktarım yavaş hız modunun (10kbps ila 100kbps), tam hız modunun (500kbps ila 10mbps) ve yüksek hızlı modun (2mbps ila 400 Mbps) farklı modları vardır.
  • Maksimum kablo uzunluğu 4 metredir. Örnekler: fare, klavye vb.

Sistem İçi Protokol

Devre kartındaki iki cihazın iletişimini sağlamak için kullanılır. Devre karmaşıklığını, güç tüketimini ve maliyeti azaltırlar. Verilere erişim oldukça güvenlidir.

Inter System protokollerinin farklı kategorileri şunlardır:

 

1. I2C Protokolü – Entegre Devre Protokolü

  • Master-slave iletişim protokolüdür.
  • Cihazlar arasında bilgi taşımak için SDA (Seri veri hattı) ve SCL (Seri saat hattı) olmak üzere iki kabloya sahiptir.
  • SDA ve SCA çift yönlüdür.

2. SPI Protokolü – Seri Çevresel Arayüz Protokolü

  • Motorola tarafından geliştirilen bir seri iletişim protokolüdür.
  • Aynı zamanda 4 telli protokol olarak da adlandırılır. Dört kablosu vardır: MOSI, MISO, SS ve SCLK.
  • Master-slave cihazlarının iletişimini sağlamak için kullanılır.
  • Tam çift yönlü bir iletişim protokolüdür. Veri aktarımında 8 bitlik kelimelerle sınırlı değildir.

3. CAN Protokolü – Denetleyici Alanı Ağ Protokolü

  • Seri İletişim protokolüdür .
  • Can High (H+) ve CAN Low (H-) olmak üzere iki kabloya sahiptir.
  • Ağ odaklı bir iletim protokolüne dayanmaktadır.

Endüstriyel Enstrümantasyon Protokolleri

Proses otomasyonu alanında en sık kullanılan iletişim protokolleri şunlardır:

 

1. RS-232 İletişim Protokolü

  • RS-232, asenkron bir iletişim yöntemidir.
  • Verileri ASCII formatında iletmek için ikili bir sistem kullanır.
  • PLC'nin seri portu veri iletimi/alımı için kullanılır. Gerilim gönderip alarak çalışır.
  • Normalde 1 bit (yüksek bit) -12 V voltajla temsil edilir. 0 bit (düşük bit) ise +12 V voltajla temsil edilir.

 

2. RS-485 İletişim Protokolü

  • RS-485, aynı anda birden fazla cihazla iletişim kurmamızı sağlayan, çok bağlantılı ve iki kablolu bir iletişim türüdür.
  • Bağlanabilecek cihaz sayısı: 32 cihaz.
  • Maksimum mesafe: 1200 metre (uçtan uca)
  • Birçok PLC, 128'e kadar bağımlı düğümün bağlanmasına izin verir. Tekrarlayıcılar kullanılarak cihaz ve düğüm sayısı genişletilebilir.
  • 2 telli veya 4 telli ağ olarak kullanılabilir. 4 telli ağ çift yönlü, 2 telli ağ ise tek yönlü olacaktır.

 

3. Ethernet(TCP/IP) İletişim Protokolü 

  • Ethernet, IEEE kapsamında tanımlanan yerel alan ağı ve cihazlardır.
  • TCP/IP, Aktarım Kontrol Protokolü/İnternet Protokolü anlamına gelir.
  • Ağ düğümleri iki türdendir: Veri Terminali Ekipmanı (DTE) ve Veri İletişim Ekipmanı (DCE).
  • DTE, veri üreten/veri hedefi olan cihazlardır. Örnekler: PC'ler, iş istasyonları, yazdırma sunucuları vb.
  • DCE'ler, bir ağ içindeki çerçeveleri alan ve yeniden ileten ara cihazlardır. Örnekler: yönlendiriciler, anahtarlar, tekrarlayıcılar vb.
  • Yönlendirme için IP'yi (Ağlar Arası veya internet protokolü) kullanır.
  • Baud hızı: 100 Mbps.
  • Uzunluk: Birkaç km
  • Düğümler: 255

Resimler

30 Kas 2023 17:19:26